• قرآن کریم ، زندگی مؤمن را ساده و به دور از اسراف می داند:

 

« وَ الَّذینَ إِذا أنفَقُوا لَم یُسرِفُوا وَ لَم یَقتُرُوا وَ کانَ بَینَ ذلِکَ قَواماً »{1}

بر اساس این آیه ، مؤمن کسی است که زندگی تجملی و مسرفانه ندارد و البته بخیل هم نیست که خانواده اش در مضیقه و تنگنا باشند.

 

روش زندگی از نظر اقتصادی به سه قسم ، منقسم می شود:

قسم اول: زندگی ضروری؛ یعنی در حد بخور و نمیر.

قسم دوم: زندگی رفاهی؛ یعنی زندگی متوسط ، یعنی برخورداری رفاهی از خوراک، پوشاک، مسکن و ازدواج ، همراه با ساده زیستی و بدون تجمّل ، اسراف و تبذیر، که قرآن کریم این نوع از زندگی را برای مؤمنین می پسندد.

قسم سوم: زندگی تجملی؛ یعنی همین زندگی که امروزه در بین معمولِ اقشار مردم رایج شده است و مورد نکوهش و مذمّت قرآن و عترت می باشد.

مجالس عقد و عروسی تشریفاتی، جهیزیه های ناروا و مهریه های سنگین، از مصادیق بارز تجمّل گرایی است و بلای بزرگی محسوب می شود که به قول قرآن کریم ، ملت انسانی را نابود می کند.

بسیاری از لوازم این گونه جهیزیه ها اضافی است و معمولاً هیچ گاه استفاده نمی شود، این کار نوعی احتکار است و گناه بزرگی دارد.

جامعه باید دست از این کارهای زشت بردارد وگرنه دردسرهایی که اکنون وجود دارد ، بیشتر خواهد شد.

جوان های عزیز! خداوند سبحان ضامن شده است که روزی را بدهد:

« وَ ما مِن دَابَّةٍ فِی الأَرضِ إِلَّا عَلَی اللهِ رِزقُها»{2}

و هیچ جنبده ای در زمین نیست مگر {اینکه} روزی اش بر عهده خداست .

 

خداوند ، کِرم زمین را هم گرسنه نمی گذارد.

اساساً نمی شود که خداوند موجود زنده ای را خلق کرده و روزی او را نرساند :

«إِنَّ اللهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو القُوَّةِ المَتین»{3}

 

پس خداوند تعالی روزی انسان را می رساند و روزی یعنی مخارج یک زندگی در حد متوسط.اما هزینه های زندگی برجی و تجمّلی را نمی رساند.

کسی که طالب زندگی تشریفاتی و مصرفی است ، مجبور است با قرض و وام و حتی – خدای ناکرده – با مال مردم خوری و ربا دادن و رباخوردن یا رشوه دادن و رشوه خواری و با اقسام گناهان اقتصادی دیگر ، مخارج اینگونه زندگی را تهیه کند.

 

•  بنابر نظر اسلام ، زندگی انسان باید در حد متوسط و به صورت رفاهی اداره شود و باقیمانده درآمد ، صرف رسیدگی به دیگران و دستگیری از نیازمندان شود.

تعاون و اجرای قانون مواسات ، واجب است و هرکسی به اندازه وسعش باید به آن عمل کند .

پایه اقتصاد اسلام ، تعاون است و باید جایگزین اسراف و تبذیر و خودگرایی شود، تا به اقتصاد اسلام عمل گردد.

 

———————————————-

منبع:

مشق اخلاق، جلد 2،  ص 50-52

برگرفته از آثار و گفتارهای اخلاقی حضرت آیت الله مظاهری حفظه الله

 

1.فرقان/67.

2.هود/6.

3.ذاریات/58.